Projekt innowacyjny testujący "Śląskie Wyzwania"
Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach w partnerstwie z Fundacją Rodzin Górniczych, Uniwersytetem Śląskim oraz Powiatowym Urzędem Pracy w Jastrzębiu-Zdroju realizuje projekt innowacyjny testujący „Śląskie wyzwania”, którego głównym założeniem jest opracowanie kompleksowego modelu aktywizacji zawodowej oraz integracji społecznej bezrobotnych lub nieaktywnych zawodowo kobiet w rodzinach górniczych.
Zaplanowane na 30 miesięcy przedsięwzięcie o wartości 2 498 550 zł jest współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 7.2.1 „Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym” Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Tradycyjny podział ról, brak doświadczenia zawodowego i kwalifikacji sprzyjają wykluczeniu zawodowemu i społecznemu, jakie zagraża kobietom w rodzinach górniczych, zwłaszcza po utracie pracy przez małżonka bądź w sytuacji jego śmierci. W samym Jastrzębiu-Zdroju spośród 3467 zarejestrowanych bezrobotnych dwie trzecie to kobiety, a ponad tysiąc to bezrobotne długotrwale. Niepokojące jest również duże bezrobocie wśród młodych kobiet – aż 509 bezrobotnych kobiet jest w wieku poniżej 25 lat. Wśród czynników utrudniających podjęcie zatrudnienia wymieniany jest też brak kwalifikacji oraz doświadczenia zawodowego. Ponad 700 kobiet zarejestrowanych w urzędzie nie posiada zawodowych kwalifikacji, a 628 - nigdy nie pracowało. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych kobiet należy do najwyższych w skali województwa, a sam rynek pracy w mieście skupiony jest praktycznie wokół jednego pracodawcy, który daje zatrudnienie głównie mężczyznom. Dane te potwierdzają zakorzeniony od lat model podziału ról w rodzinach górniczych – nieaktywna zawodowo żona zajmuje się domem i dziećmi, a mąż górnik utrzymuje rodzinę.
Ta szczególna sytuacja, charakterystyczna dla naszego regionu, wymaga rozwiązań systemowych, obejmujących całą zbiorowość społeczną i zmierzających do przeciwdziałania negatywnym tendencjom w zakresie aktywności zawodowej kobiet.
Dotychczasowe działania skupiały się na konkretnych osobach bądź rodzinach i miały charakter doraźny, ograniczony zarówno czasem, finansami, jak i stosunkowo wąskim katalogiem dostępnych form pomocy. Projekt „Śląskie wyzwania” jest odpowiedzią na potrzebę objęcia wsparciem całej grupy kobiet w rodzinach górniczych, uwzględnia również aspekt profilaktyczny, tj. uniknięcie dziedziczenia negatywnych wzorów podziału ról w rodzinie.
Przedsięwzięcie nie jest bezpośrednio adresowane do osób – jego założeniem wypracowanie modelu, który w przyszłości umożliwi bardziej efektywne wspieranie osób nieaktywnych zawodowo, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej.
Głównym produktem projektu ma być wypracowanie kompleksowego, skutecznego modelu aktywizacji zawodowej oraz integracji społecznej bezrobotnych lub nieaktywnych zawodowo kobiet w rodzinach górniczych (ze szczególnym uwzględnieniem wdów po górnikach).
Uzupełnieniem modelu będzie podręcznik dla potencjalnych użytkowników modelu zawierający opis metodologii, procedur, schematów i narzędzi stosowanych we wdrażaniu modelu. Podręcznik będzie zawierał też wskazówki i rekomendacje dotyczące możliwości zastosowania modelu przez potencjalnych użytkowników
Szczegółowe cele projektu określono następująco:
- Wzrost wiedzy pracowników 100 instytucji w województwie śląskim działających w obszarze aktywizacji zawodowej oraz profilaktyki
i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, - Zmniejszenie liczby nieaktywnych zawodowo lub bezrobotnych kobiet
w rodzinach górniczych województwa śląskiego, - Zmniejszenie liczby rodzin górniczych z województwa śląskiego wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym,
- Zwiększenie efektywności i skuteczności wsparcia udzielanego zagrożonym wykluczeniem społecznym grupom oraz osobom w regionie,
- Zwiększenie świadomości minimum 250 osób w rodzinach górniczych województwa i zmiana ich postawy w zakresie samorealizacji i aktywności zawodowej.
Potencjalni użytkownicy produktu:
- organizacje / instytucje działające w regionie na rzecz członków rodzin górniczych (ok. 14 podmiotów),
- jednostki organizacyjne samorządu lokalnego; inne organizacje / instytucje działające na rzecz aktywizacji zawodowej, integracji społecznej i przeciwdziałające wykluczeniu społecznemu (ok. 193 podmioty),
- organizacje pozarządowe działające na rzecz aktywizacji zawodowej kobiet
w regionie (ok. 25 podmiotów), - organizacje pozarządowe działające na rzecz aktywizacji zawodowej, integracji społecznej i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu mieszkańców regionu (ok. 300 podmiotów),
- pracownicy podmiotów działających na rzecz aktywizacji zawodowej kobiet
w rodzinach górniczych (minimum 60 osób), - decydenci z obszaru lokalnej i regionalnej polityki społecznej i rynku pracy
(ok. 100 osób).
Planowani odbiorcy produktów projektu to pełnoletnie, będące w wieku aktywności zawodowej, nie pobierające nauki w systemie dziennym, bezrobotne lub nieaktywne zawodowo kobiety w rodzinach górniczych (ze szczególnym uwzględnieniem wdów po górnikach).
Z zastosowania nowego narzędzia już po jego włączeniu do polityki skorzystać może nawet 15 000 kobiet z województwa śląskiego
Model ten będzie mógł być stosowany również w odniesieniu do innych odbiorców wykazujących podobne dysfunkcje zawodowe i społeczne
w zbliżonym środowisku, jak np. hutnicy, żołnierze, policjanci, marynarze
Projekt realizowany jest w kilku fazach, specyficznych dla przedsięwzięć innowacyjnych:
- Pogłębiona analiza i diagnoza problemu
– Badania ilościowe i jakościowe: nieaktywnych zawodowo kobiet w rodzinach górniczych; oraz pracowników podmiotów będących potencjalnymi użytkownikami produktu
- Opracowanie wstępnej wersji produktu oraz strategii wdrażania
- Testowanie opracowanego produktu
– Grupa objęta testowaniem: 80 nieaktywnych zawodowo kobiet w rodzinach górniczych, w wieku 18-59 lat, zamieszkałych w Jastrzębiu-Zdroju
– Instrumenty i narzędzia testowania: praca Asystentów Rodzinnych; warsztatowe formy wsparcia; indywidualne doradztwo zawodowe; szkolenia i kursy zawodowe; indywidualne wsparcie psychologiczne; staże zawodowe
- Analiza rzeczywistych efektów testowanego produktu i opracowanie produktu finalnego
– Analiza wewnętrzna danych z fazy testowania;
– Ewaluacja zewnętrzna, pozwalająca ustalić, czy osiągnięto cele testowanego modelu
- Upowszechnianie i włączanie do głównego nurtu polityki
– Przeszkolenie pracowników instytucji działających na rzecz grupy docelowej w zakresie wykorzystania modelu
– Konsultacje i doradztwo indywidualne
– Spotkania z decydentami lokalnej i regionalnej polityki społecznej
– Konferencja regionalna i 4 subregionalne seminaria informacyjne
– Dystrybucja podręcznika na temat modelu
– Dystrybucja przewodnika dobrych praktyk.
Biuro projektu „Śląskie wyzwania”
Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach
40-048 Katowice,
ul. Kościuszki 30, pokój 611
Koordynator projektu
Andrzej Zygmański, tel. 32 757 33 23, e-mail: azygmanski@wup-katowice.pl
